Gatunek poezji śpiewanej, przykłady muzyczne tego gatunku uwrażliwienie na słowo, nastrojowość, na ilustracyjną rolę muzyki
Cele dydaktyczne:
poznawcze - gatunek poezji śpiewanej, przykłady muzyczne tego gatunku kształcące - uwrażliwienie na słowo, nastrojowość, na ilustracyjną rolę muzyki
Cel wychowawczy: piosenka jako forma wyrażania uczuć
Formy: percepcja muzyki, tworzenie muzyki, śpiewanie
Metody: odtwórcza, twórcza, analityczna
Środki dydaktyczne: odtwarzacz CD
Tok lekcji:
1. Przywitanie klasy. 2. Rozmowa z klasą na temat pochodzenia muzyki. - zwrócenie uwagi na to, iż mowa człowieka jest melodyjna, te same słowa można wyrazić w różny sposób 3. Wysłuchanie kilku utworów z gatunku poezji śpiewanej; ocena adekwatności muzyki do tekstu.
- G r z e g o r z T u r n a u Jak linoskoczek sł. L. A. M o c z u l s k i, muz. J. K. Pawluśkiewicz Tekst jest metaforą życia ludzkiego. Autor posłużył się obrazem linoskoczka chodzące po linie zawieszonej wysoko nad areną. Akrobata cyrkowy ostrożnie, chwiejąc się na boki, przemierza niebezpieczną drogę. Podobnie jest z każdym człowiekiem, który idąc przez życie próbuje zachować równowagę. Nie jest jednak proste, gdyż wiadomo, dokąd ta droga go zaprowadzi. Intuicyjnie stawia kroki podążając naprzód. Życie to wielka niewiadoma, wymagająca ekwilibrystycznej umiejętności.
- M i c h a ł B a j o r Chciałbym sł. R. K o ł a k o w s k i, muz. P. Rubik Utwór ten mówi o wielkim marzeniu każdego człowieka – zatrzymaniu czasu w najszczęśliwszym momencie życia. Postać mówiąca w wierszu pragnie łowić w cudowną sieć najpiękniejsze widoki, doznania, uczucia, tworząc w ten sposób swój mały, niezniszczalny, szczęśliwy świat. W każdej ze strof przywołany jest K o n s t a n t y I l d e f o n s G a ł c z y ń s k i, ukryty tu pod łatwymi do rozszyfrowania inicjałami K. I. Ma on poprzez swoją poezję patronować wszystkim, którzy chcą, by życie było ciągłą wiosną.
- S t a r e D o b r e M a ł ż e ń s t w o Sanctus sł. E. S t a c h u r a, muz. K. Myszkowski Sanctus jest jednym z wielu utworów S t a c h u r y określanych mianem franciszkańskich. Jest on przepojony miłością do wszystkiego, co istnieje na ziemi, do całego wszechświata. Sanctus znaczy święty. Święty jest kurz na drodze, kij pomocny w drodze, święte są krople potu na czole człowieka, efekt zmęczenia, pracy, święty jak kamień w polu, na którym można odpocząć. To wywyższanie rzeczy, zdarzeń, na które zwykle nie zwracamy uwagi, przypomina Pieśń słoneczną św. Franciszka. Ona też chwaliła wszystko, co otacza człowieka na ziemi. Sanctus należy do cyklu utworów, nawiązujących do stałych części mszy św.
- M a r e k G r e c h u t a Nie dokazuj To bardzo zabawny, dowcipny tekst opowiadający o konieczności zachowania umiaru w odbiorze sztuki, w stosunkach międzyludzkich, w miłości. Powtarzające się w refrenie sło-wa „ Nie dokazuj, miła, nie dokazuj... ” są jak dobrotliwe grożenie palcem, by nie przekro-czyć dozwolonych granic. Nikt przecież nie jest takim cudem, aby świat musiał się kręcić wokół niego.
- W i e s ł a w W o l n i k Sprawiedliwość sł. ks. J. T w a r d o w s k i, muz. W. Wolnik Ksiądz T w a r d o w s k i często posługuje się paradoksem. Nie ma w tym nic dziwnego, gdyż jest to najczęściej używany środek wyrazu w liryce religijnej. T w a r d o w s k i używa paradoksu w sposób specyficzny, tylko sobie właściwy. Nie stara się przekazać jakieś dostojnej prawdy filozoficznej czy moralnej, ale zazwyczaj rozsadza paradoks humorem, potocznym słowem. Paradoks jest obecny w wierszu Sprawiedliwość, gdyż tytułowa sprawiedliwość okazuje się być nierównością. Jednak tylko dzięki temu, że ludzie są „ nierówni ”, wzajemnie się uzupełniają i są sobie potrzebni. Świat byłby przeraźliwie smutny, gdyby wszyscy byli do siebie podobni, posiadali te same cechy charakteru i takie same dobra materialne, byli samowystarczalni. Paradoksalne są przykłady owego dopełnienia: „modlimy się bo inni się nie modlą”, „wierzymy bo inni nie wierzą”, „umieramy za tych co nie chcą umierać”, „kochamy bo innym serce wychudło”. Na szczęście tak się nie dzieje, dlatego „nierówni” potrzebują siebie, by tworzyć harmonijną całość. Istota Bożej sprawiedliwości ma zatem polegać na dawaniu, „gdyż to co mam (...) zawsze jest komuś potrzebne”. Każdy więc otrzyma to, czego mu brakuje.
4. Określenie cech poezji śpiewanej. - nadrzędna rola tekstu - kameralny podkład instrumentalny - refleksyjność.
5. Improwizacja wokalna do podanego tekstu ( autor nieznany ). Noc srebrna już zapada, las dziwny opowiada. Wiatr ukołysał drzewa i pieśń o nocy śpiewa. Aaa...
6. Podsumowanie tematu lekcji. 7. Pożegnanie klasy.
Opracowała: mgr Małgorzata Obolewska ZS w Łupawie
|